Бяссонніца – гэта парушэнне сну, якое характарызуецца цяжкасцямі засынання, нездаволенасцю глыбінёй і якасцю сну, раннімі абуджэння ў ранішнія гадзіны з немагчымасцю больш заснуць.
Найбольш частай праблемай, пра якую кажуць пацыенты бяссонніцай, з’яўляецца абуджэнне раніцай з адчуваннем разбітасці, дрымотнасці і стомленасці. Гэтыя людзі могуць паведамляць аб наяўнасці дзённай дрымотнасці, хуткай стамляльнасці, слабасці, зніжэнне памяці і кемлівасці або няздольнасці сканцэнтраваць сваю ўвагу. У пацыента які пакутуе ад бяссонніцы можа назірацца як адзін з пералічаных сімптомаў, так і іх спалучэнне.
Бяссонніца сама па сабе рэдка з’яўляецца самастойным захворваннем, а звычайна выклікаецца іншымі станамі (псіхічнымі альбо целавымі парушэннямі). Так бяссонніца можа быць выклікана саматычных захворваннем (напрыклад, астмай ці артрытам) або псіхічным захворваннем (напрыклад, дэпрэсіяй або трывожным расстройствам). Прымяненне некаторых лекаў, а таксама рэчываў, якія прымаюцца для задавальнення, такіх як алкаголь і кафеін, таксама часта парушаюць сон.
Для прадухілення з’яўлення бяссонніцы рэкамендуецца:
- Класціся спаць заўсёды ў адзін і той жа час.
- Рэгулярна займацца фізічным спортам, але не пазней чым за 3-4 гадзіны да сну.
- Не выкарыстоўваць кафеін як мінімум 5 гадзін да сну.
- Калі вы спіце днём, то ваш сон не павінен перавышаць 60 мін.
Для некаторых людзей бяссонніца з’яўляецца пастаяннай праблемай, якая ўзнікае амаль кожную ноч, і якая працягваецца на працягу доўгага часу. Калі цяжкасці са сном працягваюцца больш за месяц, можна выказаць здагадку пра наяўнасць хранічнай бяссонніцы. Хранічная бяссонніца адзначаецца прыблізна ў 15% усяго насельніцтва. У гэтых выпадках абавязковая кансультацыя спецыяліста – псіхатэрапеўта для ўдакладнення характару бяссонніцы, прычын якiя яе выклікалі і своечасовага прызначэння правільнага лячэння.